Czym się różni woda źródlana od kranówki?
Zacznijmy od początku. Czy wiesz jakie rodzaje wody możesz kupić w sklepach? Najogólniej rzecz ujmując wody butelkowe, dzielimy na wody źródlane, mineralne i lecznicze/stołowe. W świetle teorii wygląda to następująco:
- źródlana – pochodzi ze źródeł podziemnych i charakteryzuje się niską zawartością minerałów (do 500 mg/l) i stosunkowo niestabilnym składem jakościowym,
- mineralna – również pochodzi ze źródeł podziemnych i charakteryzuje się stabilnym składem mineralnym i zawartością kationów i anionów powyżej 1000 mg/l,
- lecznicza/stołowa – jest to woda pozyskiwana ze specjalnych źródeł o wybitnie wysokiej zawartości składników mineralnych (powyżej 4000 mg/l), ten rodzaj wody nie powinien być stosowany samowolnie, bo stwarza ryzyko przedawkowania mikroelementów w diecie. Zatem zaleca się jej picie tylko pod nadzorem dietetyka lub lekarza.
Tak brzmi teoria – w praktyce okazuje się, że część wód źródlanych, które trafiają na sklepowe półki ma skład mineralny inny od deklarowanego. Do tego 30 g plastiku, spora marża i konsument łyka to wszystko jak pelikan… Wydając przy tym spore pieniądze i produkując rocznie ponad 10 kilogramów nadprogramowego plastiku.
KTO BOI SIĘ KRANÓWKI?
Jeżeli mamy w mieście ujęcie wody głębinowej, podziemnej, to jakość tej wody odpowiada wodzie średniozmineralizowanej kupowanej w sklepie. Wówczas picie wody z kranu jest bardzo dobrą opcją, szczególnie dla środowiska. Jakość kranówki może być jednak różna…
Pobór wody najczęściej odbywa się z ujęć podziemnych, głębinowych. Standardowo znajdują się one na głębokości od 12 do 70 m. Część miejscowości pobiera wodę z ujęć powierzchniowych – rzek czy zbiorników wodnych. Wśród nich Warszawa i Toruń, gdzie woda pobierana jest głównie z rzeki.
Woda z ujęcia podziemnego będzie zawsze dużo lepsza niż z ujęcia powierzchniowego z uwagi na występujące tam składniki mineralne. Trzeba jednak pamiętać, że zanim dotrze ona do naszego kranu, może wielokrotnie się zmienić. Przedsiębiorstwa dostosowują metodę uzdatniania wody w zależności od jej źródła, do tego dochodzi wspomniana już kwestia rur. O ile bezpieczeństwo wody powinno być zawsze zapewnione, o tyle jakość może się zmieniać w zależności od na przykład dzielnicy. Choćby dlatego, że miasta często wykonują remonty sieci wodociągowych stopniowo, są to bardzo kosztowne inwestycje.
Większość ludzi na całym świecie nie ma zaufania do lokalnych wodociągów. A to ma wpływ na zdrowe, sytuację ekonomiczną i niesie ze sobą konsekwencje dla środowiska.
Jak wybrać dobrą wodę?
Określenie „woda” wymaga uściślenia informacją o przeznaczeniu danej wody. Każda woda przeznaczona do spożycia w stanie „surowym” , czyli bez gotowania, powinna spełniać określone w stosownych przepisach wymagania – w tym chemiczne i mikrobiologiczne dotyczące bezpieczeństwa pod względem zdrowotnym w miejscu jej wykorzystania tj. na wypływie z kranu lub w butelce i innych opakowaniach.
W wodzie udostępnianej systemem wodociągów, ze względu na jej przeznaczenie również do celów higienicznych, gospodarczych czy produkcyjnych, musi być limitowana zawartość niektórych składników oraz ogólna zawartość składników rozpuszczonych, również tych, które dla celów spożywczych są pożądane.
Naturalne wody mineralne, wody źródlane i wody stołowe pochodzące z zasobów podziemnych, pierwotnie czyste, nie wymagające dezynfekcji środkami chemicznymi, a przy tym zróżnicowane pod względem składu chemicznego, są przeznaczone wyłącznie do spożycia, głównie do picia bez podgrzewania, w celu zachowania naturalnych właściwości.
Wody zawierające od ok. 200 mg/l do ok. 600 mg/l rozpuszczonych składników mineralnych w zrównoważonych stężeniach są odpowiednie do picia w celu racjonalnego uwodnienia organizmu i jego prawidłowego funkcjonowania. Naturalne wody mineralne średniozmineralizowane (500-1500 mg/l) oraz wysokozmineralizowane (> 1500 do ok. 4000mg/l) należy dobierać według stężenia składników wyróżniających daną wodę, nadających jej właściwości odżywcze lub dietetyczne.
W wodach podziemnych naturalnego pochodzenia stwierdzono kilkadziesiąt pierwiastków chemicznych i ich połączeń (związków) w bardzo zróżnicowanych stężeniach, podobnie jak w organizmie człowieka. Są wśród nich mikroelementy (w stężeniach <0,1 mg/l), w tym niektóre pełniące funkcje katalityczne w procesach ustrojowych, oraz makroskładniki niezbędne dla podstawowych funkcji życiowych, których zawartość w niektórych wodach wynosi kilkaset mg/l i może być równa dobowemu zapotrzebowaniu w codziennej diecie.
Źródłem tych składników mogą być niektóre naturalne wody mineralne wyróżniające się zawartością: wapnia >150 mg/l, magnezu >50 mg/l, sodu >200 mg/l, chlorków >200 mg/l, a także jodków 0,1-0,25 mg/l czy fluorków 1-2 mg/l .
Wody z dominującym udziałem chlorków i sodu są odpowiednie do picia przy intensywnym wysiłku fizycznym, w czasie uprawiania sportu oraz wysokich temperaturach otoczenia.
Wody z niską zawartością sodu i chlorków (< 20 mg/l) są odpowiednie dla osób, którym zalecono ograniczanie tych składników w diecie oraz dla małych dzieci i niemowląt.
Czynnikiem wspomagającym przyswajanie przez organizm człowieka składników wprowadzanych z wodą, jest dwutlenek węgla, zawarty w niektórych wodach w źródle lub wprowadzany do wody w procesie rozlewania i oznakowanej jako nisko – (do 1500 mg/l) lub średnio – (do 4000 mg/l) nasyconej dwutlenkiem węgla.
Aby pożądane dla zdrowia składniki odżywcze, wprowadzane z wodą, działały znacząco na organizm, należy pić wodę systematycznie – ok 1 l wody dziennie.
Informacje o zawartości składników wyróżniających daną wodę, z podziałem na ich znaczącą zawartość, podane są na etykiecie opakowań jednostkowych w formie: „zawiera wapń” i/lub „zawiera magnez”, „z niską zawartością sodu” itd. Oznaczone w danej wodzie rzeczywiste stężenie tych składników w mg/l podane jest również na etykiecie w opisie jej podstawowego składu chemicznego.
Dr Teresa Latour
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego
Członek Rady Naukowej Krajowej Izby Gospodarczej „Przemysł Rozlewniczy”
(Źródło: https//gis.gov.pl)
